«رباعي» های شاعران گيلاني
نوشته شده توسط : feraghat90

سیر و سفر،مناسبت های خاصّ،سیر و سفر،دقیق و مستند بدانیم،سیر و سفر،سیر و سفر،حکایت های شنیدنی و ... ،سیر و سفر،سیر و سفر،شعر سروده هایی از شاعران،سیر و سفر، «رباعي» های شاعران گيلاني،دل نوشته ها و دل گویه های ادبی«رباعي» های شاعران گيلاني،شعر سروده هایی از شاعران

http://feraghat90.blogfa.com/post-1130.aspx


رباعي از اصيل ترين قالب هاي شعر فارسي است كه از زمان رودكي مورد توجه شاعران ايراني قرار گرفت. يكي به سبب ثبت لحظه هاي زودگذر شاعرانه و ديگري داشتن درون مايه عارفانه، عاشقانه و فلسفي و شايد هم اقبال شاعران پارسي گوي را بتوان در ظرفيتي كه قالب رباعي براي بيان بسياري از موضوعات گوناگون دارد اشاره كرد و در اين رهگذر عنايت شعراي گيلاني نيز از ديرباز به «رباعي» نشان دهنده تنوع مضمون و محتوي است كه برگي از اين فصل را برگيريد و به بازخواني بنشينيد سرشار از شكوفايي را احساس مي كنيد وقتي «حكيم فياض لاهيجي» فيض نسيم را روشني مي خواند:

 

«رباعي» های شاعران گيلاني

هر چند كه غايب است آن گل زچمن
از فيض نسيم اوست گلشن، گلشن
هر چند كه در ابر، نهان باشد- هست
از پرتو آفتاب، عالم- روشن

«رباعي» های شاعران گيلاني

اگر «پيوند مصارع» را يكي از فرآيند بارز رباعي بدانيم و اين پيوند بتواند انديشه شاعر را به مقصد برساند بي ترديد آنچه به تصوير كشيده مي شود اثرگذار و ماندگار خواهد بود. «محمد صالح رافع لاهيجي» از شعراي دوره خان احمد گيلاني در اين رباعي پيوند مصارع و انديشه را به زيبايي نقاشي كرده است:

 

«رباعي» های شاعران گيلاني

ابناي جهان اگر چه با هم يارند
از ياري يكديگر همه بيزارند
از پيچ و خم جاده ها- معلوم است
كاين خلق جهان، چگونه كج رفتارند

«رباعي» های شاعران گيلاني

و يا اين رباعي از «فدايي لاهيجي» شارح «گلشن راز» شبستري:

 

«رباعي» های شاعران گيلاني

گر چشم گشايم به جمال تو خوش است
ورديده ببندم به خيال تو خوش است
هيچ از تو به جز فراق تو ناخوش نيست
آن نيز به اميد وصال تو خوش است

و شاهد مثالي از شعراي معاصر گيلاني:

«رباعي» های شاعران گيلاني

پرديس پر از صداي مان خواهد بود
نوراني ربّناي مان خواهد بود
تا دست خداست در جماعت جاري
ابليس به زير پاي مان خواهد بود
«محمد ابراهيم سميع»

 

«رباعي» های شاعران گيلاني

سجاده نشين عطر نابي، اي عشق
هم رنگ دعاي مستجابي، اي عشق
با دست دعا، فراتر از دسترسي
پرواز بلند آفتابي، اي عشق
«سيدمحمد عباسيه كهن»

 

«رباعي» های شاعران گيلاني

هر چند كه توشه اي نه لايق دارم
در طاعت حقّ سوء سوابق دارم
با اين همه نااميد و مأيوس نيم
ب رفضل خدا رجاء واثق دارم
«پشيمان گيلاني»

 

«رباعي» های شاعران گيلاني

اي دوست قرين اشك و آهم نكني
در خانه ي دل چشم به راهم نكني
از بخت بد خويش چنان مي ترسم
بر من گذري نيم نگاهم نكني
«حسن- علي محمودي»

 

«رباعي» های شاعران گيلاني

سرلوحه ي باب آشنايي ست نماز
جا نمايه ي شعر پارسايي ست نماز
با جان گناهكار دربند، بگوي:
پرواز افق هاي رهايي ست نماز
«بهمن صالحي»

«رباعي» های شاعران گيلاني

بي ترديد نگاه اجمالي به رباعي شعراي گيلاني نشان مي دهد با نغز كلام، سادگي، صميمت و فرآيندهاي پند و اندرز مي توان برگ انديشه روشنايي را برگرفت و «نفس» خود را پيرايشي داد و اين رباعي از «ميررضي فاتح گيلاني» كه؛ بايد چشم طمع را نگشوده نگه داشت:

 

«رباعي» های شاعران گيلاني

از روز ازل، رضا به تقدير شديم
صد ج اسگ نفس را، گلوگير شديم
برخوان كسي چشم طمع نگشوديم
خورديم زبس گرسنگي، سير شديم

«رباعي» های شاعران گيلاني

و نگاهي ديگر به خويشتن داري نفس؛ از «فكري گيلاني» كه در كتاب «رياض العارفين» اثر رضا قلي خان هدايت وي را سالكي رسته و موحدي به تحقيق پيوسته و رهروي صادق آورده اند:

 

«رباعي» های شاعران گيلاني

تا از غم هر چه هست بي غم نشوي
تا خاك ره مردم عالم نشوي
تا قطع نظر از خودي خود نكني
اين نكته يقين بدان كه آدم نشوي

«رباعي» های شاعران گيلاني

وباز «دوست محمد گيلاني» كه لطف اندك را مي طلبد:

 

«رباعي» های شاعران گيلاني

تا چند ز تو بر دلم آزار رسد
جور و ستم و طعنه اغيار رسد
باري به همين خوشم، اگر از سر لطف
گاهي نظرت بر من بيمار رسد

«رباعي» های شاعران گيلاني

و نمونه هايي از شاعران امروز سرزمين گيل و ديلم با المان به همين سادگي مي توان «نفسي» بهاري داشت:

 

«رباعي» های شاعران گيلاني

در هر قدمي بهانه جوييم چرا؟
غافل ز خود و صفاي اوييم چرا؟
تا ديو ز پاكي درون مي ميرد
زنگار خطا ز تن نشوييم چرا؟
«فرامرز محمدي پور»

 

«رباعي» های شاعران گيلاني

با عمر خودم چرا چنين تا كردم؟
اي عشق ببين چه بر سرم آوردم؟
چندي ست كه قد خميده در كوچه عمر
دنبال جواني خودم مي گردم
«روزبه فروتن پي»

 

«رباعي» های شاعران گيلاني

از عشق اين جا، نشانه خوبي نيست
ديگر ماندن بهانه خوبي نيست
اين شهر عجيب سفله پرور شده است
بايد بروم، زمانه خوبي نيست
«اسماعيل محمدپور»

«رباعي» های شاعران گيلاني

با مرور و بازخواني فصلي از رباعي سرايي شعراي پيشين و امروز گيلان به اين نكته مي رسيم كه رباعي پس از پيروزي انقلاب اسلامي ايران رويكرد تازه اي مي گيرد و شاعران معاصر فرصت بالنده اي به اين قالب شعر فارسي مي دهند و مضامين و مفاهيمي چون انقلاب، جبهه و جنگ، مسائل اجتماعي، مذهب، عرفان و... ظرافت رباعي را سرشار از واژه هاي ناب و لحظه هاي بكر مي كند و شواهدي كه مي آيد بالندگي و پويايي فكر و انديشه ماناي شاعران گيلاني، با جان بخشي دوباره به «رباعي» را پيش رو مي گذارد:

«رباعي» های شاعران گيلاني

1- حماسه عاشورا:
در وسع زمين بنفشه و ياس نبود
جاي كسي از تبار احساس نبود
در دست زمين، ز دست بي آبي، باغ
مي مرد؛ اگر حضرت عباس نبود
«ابوالقاسم حسينجاني»

 

«رباعي» های شاعران گيلاني

در بهت نگاه كربلا گل كردي
در خون خود اي خون خدا گل كردي
بعد از تو تمام غنچه ها خشكيدند
اما تو فراز نيزه ها گل كردي
«مجيد مرادي رودپشتي»

 

«رباعي» های شاعران گيلاني

بي ياد تو در قنوت باشم- حاشا
دلواپس اشك و قوت باشم- حاشا
شرمندگي از گلوي سرخت كافي است
باز آيي و در سكوت باشم- حاشا
«جمشيد عباسي»

 

«رباعي» های شاعران گيلاني

اين واقعه در جهان تماشايي بود
لبخند خدا به عشق و شيدايي بود
ميدان بلا كه كربلا نامش بود
ديديم هر آنچه بود زيبايي بود
«كريم رجب زاده»

«رباعي» های شاعران گيلاني

2- فرهنگ شهادت:
چون لاله معطر است از خون كفنش
دستار شقايق است گلگون كفنش
يك عمر اگر برهنه سر كرد گذشت
خود خون شهيد ماست اكنون كفنش
«شيون فومني»

 

«رباعي» های شاعران گيلاني


خمخانه گل، ز گام تو مي جوشد
امواج خزر، ز نام تو مي جوشد
اي منطق آفتاب، خون سه شهيد
در كالبد كلام تو مي جوشد
«غلامرضا رحمدل»
 

 

«رباعي» های شاعران گيلاني

چون ابر كه بر لاله رخان مي گريد
بر غربت نام تان جهان مي گريد
يادآور چشم هاي گريان شماست
اين شمع كه بر مزارتان مي گريد
«محسن حسن زاده ليله كوهي»
 

 

«رباعي» های شاعران گيلاني

از سخت ترين راه عبورت دادند
از معركه، ناگاه، عبورت دادند
آن شب كه دري به آسمان باز نبود
از روزنه ماه، عبورت دادند
«سيدضياءالدين شفيعي»

«رباعي» های شاعران گيلاني


همه لحظه هايي را كه گذشت مي توان با امعان نظر و ظرافت انديشي به اين نتيجه رسيد كه فصل رباعي در اشعار شعراي گيلاني بهاري است و روزبه روز به پويايي مي رسد وقتي مصرع چهارم در رباعي را ذهن خلاق شاعر مي شماريم شاعران ولايت جنگل و دريا هنوز كه هنوز است با توانايي وظرفيت شاعرانه اين ماندگاري را به مقصد مي رسانند و اين توانمندي يعني خيال هاي شمالي آفتابي تر مي درخشد:

«رباعي» های شاعران گيلاني

در سينه روزگار مي ماني تو
از عشق به يادگار مي ماني تو
من مي روم از ياد درختان چون باد
با خاطره بهار مي ماني تو
«عبدالرضا رضايي نيا»

«رباعي» های شاعران گيلاني

با هفته و ماه و سال من مي چرخي
در خلسه و شور و حال من مي چرخي
از قونيه تا غار حرا راهي نيست
مي چرخم و در خيال من مي چرخي
«ناصر حامدي»

«رباعي» های شاعران گيلاني

يك لحظه به حال خويش مگذار مرا
بردار! از اين ميانه بردار مرا
يك عمر به ننگ عافيت تن دادم
اي عشق به دست درد بسپار مرا
«حميدرضا شكارسري»

«رباعي» های شاعران گيلاني

فرامرز محمدي پورلنگرودي





:: برچسب‌ها: حكيم , فياض , لاهيجي , حكيم , فياض , لاهيجي , شعر , سروده , شاعران ,
:: بازدید از این مطلب : 84
|
امتیاز مطلب : 5
|
تعداد امتیازدهندگان : 1
|
مجموع امتیاز : 1
تاریخ انتشار : پنج شنبه 1 تير 1391 | نظرات ()
مطالب مرتبط با این پست
لیست
می توانید دیدگاه خود را بنویسید


نام
آدرس ایمیل
وب سایت/بلاگ
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

آپلود عکس دلخواه: